Yn ddiweddar cynhaliodd Addysg Oedolion Cymru | Adult Learning Wales ddathliad o ddigwyddiad dysgu gydag Ysgol Gynradd Grangetown lle cafodd dysgu ysbrydoledig grŵp o fenywod ei cydnabod gan y sefydliad, wrth iddynt dderbyn Gwobr Siân Thomason 2019.

Mae Saesneg i lawer o'r grŵp yn ail iaith. Dechreuodd eu dysgu, a ddarperir gan y coleg cymunedol cenedlaethol Addysg Oedolion Cymru | Adult Learning Wales, gyda dosbarth addurno cacennau, gan eu helpu i ymgysylltu â'r ysgol trwy ddysgu cymunedol ar adeg pan oedd bron pob un ohonynt yn fam sydd aros gartref i fagu eu plant. Yn ystod y cwrs addurno cacennau, daeth yn amlwg yn fuan bod awydd i ddysgu ymhellach.

Adlewyrchodd y Swyddog Cyflawni Cwricwlwm, Alison Ghrairi, “Roedd yn amlwg bod y merched yn awyddus i ddatblygu sgiliau newydd ac ymgymryd â heriau newydd. Un o'r heriau yr oedd yr holl fenywod yn eu hwynebu oedd goresgyn diffyg hunan-barch a hyder. Trwy drafodaethau gyda'u tiwtor, anogwyd y merched i fynychu ein cwrs cyfathrebu TGCh. Nod canlyniad y cwrs yw cynhyrchu llyfr o ryseitiau y gall y merched eu coginio gartref. ”

“Mae'r llyfr yn cael ei lunio ar hyn o bryd ac unwaith y bydd wedi'i orffen bydd yr ysgol yn ei werthu i godi arian ar gyfer gweithgareddau cwricwlwm ychwanegol.”

Fodd bynnag, roedd y grŵp hefyd yn cymryd cam y tu hwnt i'w hystafell ddosbarth yn Grangetown ac yn darganfod manteision ehangach.

Dysgu Tu Hwnt i'r Ystafell Ddosbarth

Gan weithio gyda'i gilydd a chydag arweiniad eu tiwtor a Helena Lalik swyddog cyswllt Ysgol Gynradd Grangetown, roedd y merched yn gallu cefnogi ac annog ei gilydd a symud y tu allan i'w parth cysur. Amlygodd trafodaethau ymdeimlad o ddatgysylltiad gan gymdeithas Prydain, gan fod y grŵp yn bennaf yn aros o fewn eu cymuned (Grangetown) ac anaml iawn y byddent yn mentro allan o'r ddinas i weddill Cymru. Cydnabu'r tiwtor dosbarth, Martyn Watkins, fod yr un elfen hon yn ymddangos mewn grŵp menywod arall yr oedd yn ei ddysgu yn Llanhiledd ger Glynebwy.

Dywedodd Martyn, “Rwyf hefyd yn dysgu grŵp merched sy'n cwrdd mewn Capel, dan arweiniad y Parchedig Viv Nicholls. Roeddent wedi siarad am y ffaith nad oeddent erioed wedi cwrdd ag unrhyw Fwslimiaid neu Asiad ac na fyddent yn gwybod sut i ymateb pe baent yn gwneud hynny. Awgrymodd Viv fod y ddau grŵp yn cyfarfod ac fe wnaethom drefnu i'r daith fynd yn ei blaen. ”

Dros ginio a rennir trîts o Pacistanaidd, Yemeni a Chymru, dysgodd y merchaid am hanes y capel a'r ardal gyfagos, buont yn cyfnewid straeon ac yn trafod bwyd, diwylliannau a chrefyddau, ac roeddent i gyd yn rhyfeddu at eu tebygrwydd. Roedd yr ymweliad yn llwyddiant ysgubol lle ffurfiodd y merched fondiau cryf, ac erbyn hyn mae ganddynt werthfawrogiad newydd a gwell dealltwriaeth o'i gilydd.

Dywedodd Kathryn Robson, Prif Weithredwr Addysg Oedolion Cymru | Adult Learning Wales, “Mae hwn yn enghraifft ragorol arall o bŵer dysgu gydol oes: grymuso a gwella sgiliau dysgwyr, sy'n cefnogi eu hiechyd a'u lles - sydd yn ei dro yn helpu i ddatblygu cymunedau cryf, cydlynol a gwydn. Mae ein democratiaeth weithredol trwy ymgysylltu yn gonglfaen i'r hyn a wnawn. Edrychwn ymlaen at barhau a chefnogi'r mentrau hyn a mentrau eraill. Llongyfarchiadau mawr i bawb a gymerodd ran am eu gwobr haeddiannol. ”

Mae ymweliad gwanwyn i'r Brifddinas ar gyfer grŵp menywod Llanhileth bellach yn y broses gynllunio.